8. Trang 287
thắng và trở thành một mô hình nền tảng để diễn dịch quá khứ của nhân loại; còn Bryan Sykes thì đã có trong tay một công cụ phân tử mà ông cần để giải quyết bài toán đang theo đuổi.
Không giống như những DNA trong nhân tế bào vốn được thừa hưởng từ cả mẹ và bố, DNA ti thể được thừa hưởng chỉ từ một người là mẹ mà thôi. Điều đó có nghĩa là: dù cả nam và nữ đều có ti thể trong tế bào nhưng chỉ phụ nữ mới truyền ti thể cho con cái của mình. Người cha truyền DNA nhân cho thế hệ tiếp theo nhưng DNA ti thể của họ sẽ không đi xa được nữa. Bên cạnh đó, DNA ti thể có tỷ lệ đột biến cao hơn DNA nhân, đặc tính này giúp chúng trở thành một công cụ đắc lực trong nghiên cứu tiến hóa.
Điều đặc biệt, nghiên cứu của Wilson còn chỉ ra các đột biến của DNA ti thể thường xuyên xảy ra ở một vùng 500 nucleotide gọi là vùng điều khiển. Phát hiện này giúp Bryan Sykes có thể phân tích đột biến DNA ti thể của một lượng lớn mẫu DNA với thời gian nhanh chóng hơn nhiều (rõ ràng việc đọc chuỗi 500 nucleotide của vùng điều khiển sẽ nhanh và rẻ hơn rất nhiều so với việc đọc toàn bộ DNA ti thể với chiều dài lên đến 16.000 nucleotide).
Để kiểm chứng cho giả thuyết có một số lượng lớn người hiện
đại là hậu duệ theo dòng mẹ từ một người phụ nữ duy nhất bằng
phân tích DNA ti thể, Bryan Sykes đã tìm thấy vận may của mình
từ một câu chuyện ông đọc được trong cuốn bách khoa toàn thư
dành cho trẻ em rằng tất cả những con chuột đồng vàng (chuột
đồng Syria) nuôi trong nhà trên thế giới này đều là hậu duệ của
một con chuột cái duy nhất. Sau một vòng nhờ sự giúp đỡ của
các đồng nghiệp, ông đã kết nối được với chuyên gia nuôi chuột
đồng và thu thập 35 mẫu DNA. DNA ti thể trong vùng điều khiển
của 35 mẫu DNA chuột đều giống nhau, ông đã chứng minh được
những con chuột đồng nuôi từ khắp thế giới thật sự xuất phát từ
một con chuột mẹ duy nhất.