xem xét những thay đổi ở những nơi khác trong bộ gen. Nếu FOXP2 bị quét, nó sẽ là gen duy nhất gửi tín hiệu thống kê. Thay vào đó, các phần khác của bộ gen đạt điểm tương tự như FOXP2 trong bài kiểm tra thống kê”. 

Dù vai trò của FOXP2 đã suy giảm trong việc đem lại lợi thế tiến hóa cho con người nhưng các nhà nghiên cứu cũng đồng tình rằng: phát hiện này không có nghĩa là những thay đổi trong FOXP2 không quan trọng đối với sự tiến hóa ngôn ngữ. Simon Fisher, giám đốc Viện Tâm lý học Max Planck ở Nijmegen, Hà Lan, đồng tác giả của nghiên cứu năm 2002, cho biết: ngay cả khi không có sự tiến hóa gần đây của FOXP2 vẫn có nhiều bằng chứng cho thấy gen này có liên quan đến ngôn ngữ. Các đột biến xảy ra tại FOXP2 gây ra rối loạn ngôn ngữ ở người và ở chuột chứng tỏ gen này rất quan trọng đối với giọng nói và cử động - cả hai chức năng đều quan trọng đối với lời nói của con người. “Ngôn ngữ rất phức tạp và sẽ không bao giờ được giải thích chỉ bằng một đột biến nào ở người hiện đại. Theo nghĩa đó, FOXP2 chỉ là một mảnh ghép của một câu đố phức tạp hơn cần được giải mã trong tương lai” - Fisher kết luận. 

*** 

Dù cơ sở khoa học về nguồn gốc ngôn ngữ con người vẫn đang được các nhà khoa học tự nhiên nghiên cứu nhưng tất cả mọi người đều công nhận lợi thế tiến hóa của ngôn ngữ trong xã hội loài người. Ngôn ngữ cho phép loài người truyền tải tri thức từ thế hệ này sang thế hệ khác, là động lực mạnh mẽ trong việc phổ biến các nền văn hóa và truyền thống cũng như là chìa khóa cho sự phát triển xã hội và tiến bộ khoa học công nghệ. Là những sinh vật xã hội, con người cần tương tác với người khác và ngôn ngữ cung cấp cho loài người một phương thức mạnh mẽ để thực hiện việc này. Ngôn ngữ nói riêng và giao tiếp nói chung vì vậy là bản chất